Wat je moet weten over flipperballen

Flipperballen zijn gemaakt uit staal. Hun diameter is 1 1/16e inch (2,7 cm) en ze wegen 80 gram.
Zowat alle flipperkasten van de afgelopen 60 jaar zijn ontworpen voor dit type van standaard bal.

Er zijn maar enkele uitzonderingen:

Bally's Truck Stop (1988) gebruikte flipperballen van 1 inch diameter. Na het ontwerpen van de kast merkte men dat de bal soms op een ramp bleef vast hangen omdat ze te nauw was. Het kwam goedkoper uit om de kast uit te brengen met kleinere flipperballen dan nieuwe ramps te ontwerpen.

Sega's Viper Night Driving had Glo-Balls. Dit lijken standaard flipperballen voorzien van een gele rubberlaag. Ze zijn lichter dan gewone flipperballen: maar 60 gram. Dat geeft een speciaal effect in combinatie met de blacklight op het speelveld. Het rubber laagje zorgt er ook voor dat de ballen iets meer botsen en onvoorspelbaarder reageren dan standaard ballen.
Ze werden geen succes bij spelers en exploitanten, omdat ze iets anders speelden en vooral omdat de rubber laag snel vuil en beschadigd werd.

De meest bekende en populairste niet-standaard bal in de flipperwereld is de Powerball uit de Twilight Zone.
Naast de vijf standaard flipperballen zit er een witte keramische flipperbal in het spel. De grootte is standaard maar hij is lichter: maar 65 gram. Hierdoor verplaatst de powerball zich veel sneller. Hij wordt ook niet door de magneten onder het speelveld beinvloed.

In de handel zijn nu ook 'custom' flipperballen te koop. Verguld of verzilverd (let op want bij sommige fabrikanten gaat het om een dun oppervlakkig laagje dat er na enkele spelletjes al afschilfert). Er bestaan ook zwarte flipperballen, zelfs met verschillende motieven op.

pinballs
Links naar rechts: (vuile) powerball, Glo-ball, standaard flipperbal en zwarte flipperbal.

Er bestaat geen fabriek die speciaal flipperballen maakt - het zijn gewoon kogellagers die aan de juiste specificaties voldoen. Er zijn verschillende soorten flipperballen in de handel. Het grootste verschil is dat de samenstelling van het staal kan verschillen.
Standaard flipperballen zijn gemaakt uit een legering met iets meer carbon. Ze kunnen in een tumbler gepoetst worden tot ze blinken als een spiegel.
Een legering met meer chroom is ook mogelijk, deze flipperballen zijn harder (ze blijven langer blinkend) maar hebben dan weer als nadeel dat ze sneller magnetisch worden.


Flipperbal doormidden gezaagd.. een zachte metalen kern met harde chroomlaag rondom. Foto door Stefan Proot.

Inspecteer regelmatig je flipperballen. Idealiter zijn ze mooi blinkend, zonder enige kras of plekje vuil. Door te spelen worden ze doffer, krijgen ze kleine krasjes, enz. Op den duur gaan ze als schuurpapier werken en het speelveld dof maken en beschadigen. Kuis regelmatig je flipperballen, blink ze terug op in een tumbler.
Wanneer de krassen te diep worden dan moet je de ballen echt vervangen. Hoe snel dit nodig is hangt af van hoeveel je speelt en verschilt van model tot model: een speelveld layout met weinig rubbers en veel metalen ramps zal flipperballen sneller doen verslijten.

Zwarte flipperballen zijn te koop bij Back Alley Creations.